Mehmet Bostancı’dan Süt Fiyatlarına İlişkin Değerlendirme

Süt, hayvancılık sektörünün lokomotif ürünüdür. Büyükbaş hayvancılığın ayakta kalabilmesi ve kırmızı et üretiminde sıkıntı yaşanmaması ancak sütün istikrarlı ve güvenceli bir pazara sahip olmasıyla mümkündür.

Artan yem maliyetleri karşısında çiğ süt alım fiyatının sabit ve düşük kalması süt ineklerinin kesilmesine neden olmaktadır. 2008’de benzer bir durum yaşanmış, 1 milyondan fazla süt ineği kesilmiş ve et krizi yaşanmıştı. Son günlerde dövize bağlı gelişen yem fiyat artışları bir türlü durdurulamamaktadır. Son bir yılda yem fiyatları %50 oranında artarken saman fiyatı ise % 25 oranında artış göstermiştir.

Üretici bir litre çiğ sütü Ekim ayı itibariyle ortalama 3 lira 2 kuruşa satmıştır. Bu ayda yemin kilosunu da 3 lira 30 kuruşa satın almıştır. Bir litre süt satarak alabileceği yem bir kilo bile etmemektedir. Bu son yılların en düşük seviyesidir.

1 litre çiğ süt satıldığında satın alınabilecek yem miktarı süt/yem paritesi olarak adlandırılmaktadır. Bilimsel olarak çiğ süt üreticisi 1 litre çiğ süt sattığında 1,5 kg yem alabilirse üretimini sürdürebilir. Oysa bu rakam mayıs ayında 0,92’ye kadar gerilemiştir. Artan yem fiyatları karşısında, maliyetlerin çok altında kalan çiğ süt fiyatları ülke hayvancılığını zor bir sürece sokacaktır.

Ulusal Süt Konseyi tarafından Türkiye’de belirli dönemlerde yetiştiricinin elindeki çiğ süt satış fiyatları tavsiye niteliğinde belirlenmektedir. 1 Temmuz 2021 – 31 Aralık 2021 tarihleri arasında kalite esaslı soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatını 3,20 TL/Litre olarak belirlenmişti. Çiğ süt üretim maliyetinde yaşanan artış sebebiyle Ulusal Süt Konseyi Yönetim Kurulu soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatını belirlemek üzere 29.11.2021 tarihinde toplanmıştır. Bu kapsamda 08 Aralık 2021 tarihinden geçerli olmak üzere soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatı (çiğ süt destek primi hariç) 4,70 TL/Litre olarak belirlenmiş, çiğ sütün üretim maliyetinde öngörülmeyen değişimler görülmesi durumunda yeniden toplanıp karar vereceğini açıklamıştır.

Artan maliyetler sebebiyle hayvancılığımızın yaşadığı şu zor günlerde üreticilerimize bu karar bir umut olmuştur. Süt yem paritesinin 1,5 olması ümidiyle. Üretmekten başka çaremiz bulunmamaktadır.

Kocaeli Veteriner Hekimleri Odası

Mehmet BOSTANCI
Kocaeli Veteriner Hekimleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı