Günlük hayatımızda sıkça karşılaştığımız gıda ürünlerinin etiketlerini incelediğimizde, sık sık ‘MSG’ ifadesini görmekteyiz. Monosodyum glutamat (MSG), pek çok işlenmiş gıda ürününde kullanılan bir katkı maddesi olup, lezzet arttırıcı özelliğiyle bilinir. Ancak, MSG’nin sağlık üzerindeki etkileri ve kullanımı hakkında çeşitli tartışmalar mevcuttur. Bu yazıda, MSG’nin ne olduğu, hangi gıda ürünlerinde bulunduğu, sağlık üzerindeki etkileri ve tüketiminde dikkat edilmesi gerekenler gibi konular ele alınacak.
Monosdyum glutamat (MSG) nedir?
Monosodyum glutamat (MSG), birçok gıda ürününde lezzet arttırıcı olarak kullanılan bir katkı maddesidir. MSG, glutamik asit tuzunun sodyum ile birleşmesiyle oluşur. Genellikle kristal veya toz halinde bulunur ve gıda endüstrisinde çeşitli amaçlarla kullanılır. MSG, doğal olarak bazı gıdalarda bulunan (et, balık, soya,yosun ve deniz ürünlerinde) bir amino asit olan glutamatın sentetik (doğal olmayan, gıda endistrüsinden üretilen) bir formudur. Glutamat, bir tür tatlımsı lezzet veren bir amino asittir ve umami olarak bilinen bir tat olarak tanımlanır. Bu nedenle, MSG, yiyeceklerin lezzetini artırarak daha doyurucu bir tat sağlamak amacıyla kullanılır. MSG’nin kullanımı genellikle işlenmiş gıda ürünlerinde yaygındır, özellikle de hazır çorbalar, cipsler, hazır yemekler, konserve ürünler, fast-food ürünleri ve hazır soslar gibi ürünlerde sıkça bulunur. Bununla birlikte, bazı restoranlarda da kullanılabilir. Eskiden MSG gibi bir çok gıda katkı maddesine ulaşmak zorken, günümüzde MSG başta olmak üzere çeşitli katkı maddelerine sanılanın aksine ulaşmak çok rahattır. İsterseniz evinizde internet üzerinden bir tıkla ya da en yakın toptancı marketine giderek rahatlıkla temin edebilir hale gelmiştir.
Peki MSG zararlı mıdır?
Aslında bu sorunun cevabı hem evet, hem hayır… Nasıl diyeceksiniz… Öncelikle bugüne dek MSG’nin kanserojen olup olmadığına dair birçok araştırma yapılmıştır. Şu ana kadar, yapılan birçok bilimsel araştırmanın sonucuna göre, MSG’nin insanlarda kansere neden olduğuna dair güvenilir bir kanıt bulunmadığı ya da bulunamadığı kanısına varılmıştır. Uluslararası Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO), MSG’nin sağlık üzerinde zararlı etkilere neden olduğuna dair yeterli bilimsel kanıt olmadığını belirtmektedir. Ancak bu MSG nin zararsız olduğu anlamına da gelmez. Özellikle MSG ye duyarlı olan kimselerde MSG tükettikten sonra baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma, yüzde kızarıklık, göğüs ağrısı, baş dönmesi ve halsizlik gibi semtomplar gözlenmiş ve bu semptomlar “Çin Restoranı Hastalığı” olarak literatüre geçmiştir. Kısacası “MSG Alerjisi” denilen bu rahatsızlıklar MSG’ye karşı duyarlı kişilerde gözlenmiştir. Bütün bunlara ek olarak Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ve diğer gıda düzenleyici kurumlar, MSG’nin güvenli bir gıda katkı maddesi olduğunu ve insan sağlığına zararlı olmadığını belirtmektedir. Yukarıda da bahsetmiş olduğum gibi bazı insanlar aşırı miktarda MSG tüketiminden kaçınmayı tercih edebilirler veya allerjik reaksiyon gösterebilirler.
MSG’ye duyarlılığı olan kişilerde görülen semptomlar genellikle kişiden kişiye değişebilir ve bu semptomlar bazı insanlar için rahatsız edici olabilirken, diğerleri için ciddi olmayabilir. Ancak, belirtilerinizde şüpheleniyorsanız veya rahatsızlık hissediyorsanız, bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir. Sağlık durumunuzun değerlendirilmesi ve gerekirse uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesi için profesyonel bir tıbbi görüş almak her zaman önemlidir.