Kurban Bayramında Vatandaşlarımız Nelere Dikkat Etmelidir?

Kocaeli Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Mehmet Bostancı yaklaşan Kurban Bayramı sebebiyle bir basın açıklaması yayımladı. Basın açıklamasının tam metni şu şekilde;

Kurban Bayramı halk sağlığı, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve ekonomik boyutları olan bir organizasyondur, böylesine karmaşık ve oldukça kısa bir sürede gerçekleşen organizasyonun sağlıklı ve huzur içerisinde geçmesi için ciddi önlemler alınmalıdır. İçinde veteriner hekimlerin görev aldığı kurumlar başta olmak üzere, diğer Kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinin beraber oluşturacağı politikalarla sağlıklı bir şekilde yürütülebilir. Büyük önemi bulunan gıda güvenliği, kurbanın kesimi, kesim yerleri, kesecek kişilerin sağlığı, hayvan nakilleri, araçların dezenfeksiyonu çok daha fazla dikkatli ve kurallara tam uyumla yürütmemiz gereken süreç haline gelmiştir.  Kurban hizmetleri süresince kurbanlık hayvan tedarikinde, nakillerinde, satış ve kesim yerlerinde hayvan sağlığı, hayvan refahı, veteriner halk sağlığı ve çevre sağlığı açısından herhangi bir risk ve aksaklık yaşanmaması için ‘’2024 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ’’ kapsamında iş ve işlemler yürütülmektedir.

Hayvanların nakledilmesi ve kesilmesi, gerekli tedbirler alınmadığı ve gerekli alt yapı oluşturulmadığı takdirde, insan sağlığı, hayvan sağlığı ve çevre ile ilgili önemli sorunları da beraberinde getirmektedir. İnsanlarda görülen hastalıkların % 60’ı hayvan kökenlidir. Bunun yanında, insan sağlığı açısından gıdaların ortaya koyduğu riskin de % 90’ı hayvansal kökenli gıdalardan kaynaklanmaktadır. Hayvan ve hayvansal ürünlerden gelebilecek bu tehlikelerin azaltılması veya ortadan kaldırılması açısından, kesilen hayvanın sağlıklı olması önemlidir.

Kurbanlık hayvanlar, hayvan pazarları, hayvan borsaları veya Kurban Hizmetleri Komisyonu´nca belirlenen kurbanlık satış yerlerinden veya doğrudan hayvancılık işletmesinden alınmalıdır. Buraların dışındaki yerlerden kurban alınmamalıdır.” Kurbanlıkların gebe olmaması ve büyükbaş hayvanların 2 yaşından, küçükbaş hayvanların ise 1 yaşından küçük olmaması gerekmektedir. Hayvanın besi durumu iyi olmalı, yeni doğum yapmış olmamalı, tüyleri karışık ve mat olmamalı, pis kokulu ishal ve burun akıntısı olmamalı, çevreye karşı aşırı tepkili veya duyarsız olmamalı, iştahının iyi olması, yem ve suyu yemesi gerekmekte, topallık olmamalıdır. Aşırı zayıf olmamalıdır. Üretimin devamlılığı açısından dişi damızlık hayvan kesimi tercih edilmemelidir.

Büyükbaş hayvanlarda hayvanın tarım ve orman bakanlığı bünyesinde olduğunu gösteren küpe, pasaport, veteriner hekim tarafından muayene edildiğini gösteren sevk raporu (hayvanın sağlıklı olduğunu, bulaşıcı hastalıklardan ari olduğunu, her türlü aşısının yapılmış olduğunu gösterir).Küçükbaş hayvanlarda kulak küpeleri, pasaportları ve sevk raporları aranmalıdır. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından oluşturulan ‘’TARIMCEBİMDE’’ aplikasyon uygulaması sayesinde hayvanın kulak küpe numarası ile hayvana ait ırk, yaş, cinsiyet, sahibi, uygulanan koruyucu aşılar vs gibi bilgilere ulaşabilirler. Kulak küpesi olmayan hayvanlar alınmamalıdır.

Kurbanlık hayvanların kesimi veteriner hekim kontrolü yapılan, bakanlıktan ruhsat almış mezbaha, kombina veya geçici kurban kesim yerleri olarak düzenlenmiş kesim alanlarında yapılmalıdır. Kesim yeri temiz olmalı ve akan su bulunmalıdır. Hayvan tutulup yatırılırken veya askıya alınırken işkence-eziyet edilmemelidir. Kesim mümkünse askıya alarak yapılmalıdır. İç organlar yüzme işini takiben en kısa sürede çıkarılmalıdır. Yutak boşaltılmalı, mide-bağırsak, safra ve idrar kesesi ve üreme organları çıkarılmalı, memeler karkastan uzaklaştırılmalıdır. Kesim sırasında kan, bağırsak içeriği gibi maddelerle çevrenin kirlenmesi engellenmelidir. Kurban atıkları gelişi güzel çevreye atılmamalı, kanalizasyon kanallarına dökülmemelidir. Çevre temizliği ve halk sağlığı açısından bu tür atıklar sokak hayvanlarının erişemeyeceği şekilde derin çukurlara gömülmelidir.

Etler sıcak halde olduklarında, kapalı kaplara, poşetlere konularak bekletilmemeli, dinlendirme halinde dahi üst üste istiflenerek bekletilmemelidir. Bu uygulamalar etlerin hızla bozulmasına sebep olabilir. Kurban eti kesilir kesilmez dinlendirilmeden buzdolabına veya dondurucuya konulmamalıdır. Et öncelikle serin bir yerde dinlendirilmeli, küçükbaş hayvan karkası 4 saat, sığır ise 8-10 saat dinlendirilmeli, normal parçalama bundan sonra yapılmalıdır.

Kıyma haline getirilecek etler, teknik ve hijyenik açıdan uygun koşulları sağlayan yerlerde, uygun ekipmanlar kullanılarak yapılmalı. Kıyma makineleri hijyenik, soğutuculu ve paslanmaz malzemeden olmalıdır. Kasap reyonu olan marketler ve kasaplar dışında kıyma çekilmesi uygun değildir.

Etin dayanma süresi, kesim kalitesine ve et parçasının büyüklüğüne göre değişmekle beraber, normal buzdolabı koşullarında +4C’de 5 veya 6 gündür. Bu süre kıymada daha kısadır(12 saat). Etleri uzun süreli muhafaza etmek düşünülüyorsa; soğutulmuş etler uygun parçalar halinde şoklandıktan sonra -18C’de saklanmalıdır.

Haber: Kocaeli Veteriner Hekimleri Odası